Emisja niezorganizowana – kalibracja modeli obliczeniowych emisji pyłu
Wielkości emisji pyłu obliczone z wykorzystaniem formuł przedstawionych w zakładce Emisja pyłu z hałd, transportu i przeładunku można zweryfikować lub skalibrować z wykorzystaniem wyników pomiarów stężeń imisyjnych pyłu oraz modelu rozprzestrzeniania substancji w powietrzu.
Metody obliczania emisji oparte na modelowaniu stężeń imisyjnych są obecnie klasyfikowane do grupy metod referencyjnych zarówno w projekcie dokumentu BAT dotyczącego ogólnych zasad monitoringu JRC Reference Report on Monitoring of emissions from IED-installations (final draft October 2013), jak i w europejskim systemie normalizacji w normie EN 15445:2008 Fugitive and diffuse emissions of common concern to industry sectors - Qualification of fugitive dust sources by Reverse Dispersion Modelling. W kontekście wymagań ustawy Prawo ochrony środowiska i metodyki referencyjnej modelowania stężeń imisyjnych alternatywą dla obliczeń retrospektywnych jest wykonanie szeregu iteracji umożliwiających kalibrację przyjętych wstępnie wielkości emisji.
Jako podstawę kalibracji modeli powinno przyjmować się wyniki pomiarów o dostatecznie długim czasie próbkowania (uśredniania). Zalecane jest wykorzystanie wartości średniorocznych. Kalibrację można przeprowadzić w oparciu o pomiary opadu pyłu, stężeń pyłu zawieszonego PM10 lub z wykorzystaniem obu parametrów.
Pomiar opadu pyłu jest najtańszą metodą monitoringu jakości powietrza atmosferycznego i polega na wyznaczeniu różnicy masy pojemnika czystego oraz pojemnika z pyłem po okresie ekspozycji, najczęściej po miesiącu. Z uwagi na wysoką zmienność opadu pyłu, spowodowaną zmianami intensywności pracy źródeł oraz warunków meteorologicznych, uzyskane wyniki uśrednia się (sumuje) w okresie roku. W poniższej tabeli przedstawiono przykład zmienności opadu pyłu dla dwóch punktów pomiarowych. Pomiar prowadzono w sposób ciągły z oznaczeniem masy pyłu raz w miesiącu.
Kalibracja modeli wymaga określenia emisji pyłu całkowitego oraz składu frakcyjnego pyłów. Przykłady uziarnienia pyłów oraz metody ich pomiaru przedstawiamy w dziale Frakcje pyłu.