Emitory - parametry emisji
Obowiązek określenia parametrów emitorów wynika z ustawy Prawo ochrony środowiska, która definiuje następujące wymagania:
- zakres pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza lub pozwolenia zintegrowanego, który powinien obejmować:
- charakterystykę miejsc wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza (art. 224. 1. pkt 1),
- warunki wprowadzania do środowiska substancji w warunkach eksploatacyjnych odbiegających od normalnych (art. 188. 2. pkt 3),
- zakres zgłoszenia instalacji, z której emisja nie wymaga pozwolenia, który powinien obejmować:
- informację, czy stopień ograniczania wielkości emisji jest zgodny z obowiązującymi przepisami (art. 152.2. pkt 7), oceniany na podstawie wyników obliczeń rozprzestrzeniania substancji w powietrzu atmosferycznym z wykorzystaniem danych o emitorach.
Parametry emitorów objęte są również zakresem obowiązkowej sprawozdawczości KOBiZE, określonej na podstawie art. 7 ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji.
Zwyczajowo dane o parametrach emitorów zapewnia prowadzący instalację, przy czym wobec niektórych parametrów, takich jak prędkość wylotowa i temperatura mogą to być dane pośrednie umożliwiające wyznaczenie parametrów wylotu do atmosfery, np. strumień objętości gazów i wymiary wylotu zamiast prędkości wylotowej. Ostateczny efekt parametryzacji stanowi macierz:
Nr emitora |
Nazwa emitora |
Wysokość 1) |
Średnica wylotu 2) |
Typ wylotu |
Prędkość wylotowa lub strumień odgazów 4) |
Temperatura |
|
m |
m |
O, Z, B, W 3) |
m/s |
m3/h |
K |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
Wszystkie parametry dotyczą miejsca wylotu z emitora do atmosfery:
1) Wysokość wylotu z emitora nad poziomem terenu.
2) Wewnętrzne wymiary przewodu. Dla przewodów kołowych – średnica, dla przewodów prostokątnych – długość boków, dla wielokątów – wymiary ramion.
3) O – pionowy, otwarty, Z – zadaszony, B – wylot boczny (również wentylator dachowy promieniowy o wylocie poziomym), W – wentylator dachowy osiowy o wylocie pionowym.
4) W zależności od rodzaju danych, których uzyskanie jest mniej czasochłonne. W przypadku braku danych o strumieniu odgazów, jeżeli przekrój wylotu do atmosfery jest identyczny z przekrojem pomiarowym oraz odgazy nie ulegają znaczącemu ochłodzeniu lub podgrzaniu pomiędzy przekrojami, można podać prędkość zmierzoną. Jeśli parametry te ulegają zmianie, należy dodatkowo podać ich wartości w przekroju pomiarowym i na wylocie z emitora.
Dla wylotów zadaszonych oraz bocznych przyjmuje się prędkość równą zeru.
Typy wylotów:
Wylot pionowy, otwarty:
Emitor pionowy, otwarty to każdy nieograniczony wylot, który umożliwia pionowe wprowadzanie odgazów do atmosfery z wykorzystaniem energii kinetycznej strumienia (fot. 1). W szczególności wylotem takim jest zakończenie emitora z zadaszeniem wewnętrznym, znajdującym się w poszerzonym przekroju kanału (fot. 2) oraz wylot z wentylatora dachowego, osiowego, skierowany pionowo ku górze (fot. 3):
Fot. 1 |
Fot. 2 |
Fot. 3 |
Wylot boczny (poziomy):
Informacja o poziomym kierunku wylotu odgazów jest istotna w ocenie rozprzestrzeniania substancji uwalnianych do atmosfery. Dla emitorów zakończonych wylotem bocznym, poziomym lub ukośnym i skierowanym ku dołowi, pionową składową prędkości przyjmuje się równą zeru. Sklasyfikowanie wylotu do tej grupy emitorów pozwala tym samym na pominięcie danych o prędkości wylotowej lub strumieniu odgazów, co znacząco ogranicza czas niezbędny na zebranie kompletu informacji o emitorach. Poniżej przedstawiamy kilka rodzajów emitorów o wylocie bocznym, takich jak poziomy wylot z kanału (fot. 4, 5, 6), wywietrzak wentylacji mechanicznej (fot. 7), wentylator dachowy, promieniowy (fot. 8), żaluzję ścienną wentylacji mechanicznej (fot. 9) i wentylator ścienny (fot. 10).
Fot. 4 |
Fot. 5 |
Fot. 6 |
Fot. 7 |
Fot. 8 |
Fot. 9 |
Fot. 10 |
Wylot boczny (ukośny):
W przypadku emitorów otwartych, ukośnych (odchylonych od pionu), pełne określenie parametrów emisji wymaga oprócz podania strumienia objętości odgazów i geometrii wylotu lub prędkości wylotowej, również informacji o kącie nachylenia emitora. Dane te pozwolą na wyznaczenie pionowej składowej prędkości odgazów.
Poniżej przedstawiamy fotografię różnych rodzajów emitorów.
Pochodnie:
Mimo iż pochodnie są klasyfikowane do grupy źródeł emisji niezorganizowanej, wymagają parametryzacji. Minimalny zakres danych obejmuje wysokość, średnicę, strumień oraz skład gazu kierowanego do spalenia, umożliwiający określenie temperatury płomienia.