Wskaźnik emisji - wybór metody obliczeniowej

    Zagadnienia opisane w tym dziale omawiamy również na organizowanym cyklicznie szkoleniu Specjalista ds. Emisji. Najbliższe szkolenie odbędzie się 23-24 września 2025 r. Zobacz program szkolenia

    Wybór metody jaką obliczana będzie emisja zanieczyszczeń z poszczególnych źródeł zależy od specyfiki procesów odpowiedzialnych za powstawanie emisji, ale również od ich znaczenia w emisji całkowitej z instalacji, opłatach za korzystanie ze środowiska i skali oddziaływania na powietrze atmosferyczne. Oprócz podstawowej funkcji systemu bilansowania emisji, jaką jest umożliwienie prowadzącemu instalację realizację obowiązku raportowania danych o emisji i dokonanie należnych opłat, pozwala on również na bieżącą kontrolę przestrzegania warunków pozwolenia i zmieniających się wymagań prawnych,. Poprawnie zbudowany system uwzględnia również zbieranie informacji w jaki sposób zmienia się emisja zanieczyszczeń i jakie są skutki tych zmian dla oddziaływania instalacji na środowisko. Dane te mogą okazać się bardzo przydatne między innymi w postępowaniu inwestycyjnym. Emisja zanieczyszczeń jest powszechnie wyznaczana z wykorzystaniem następujących metod obliczeniowych:

    • metod opartych na wynikach pomiarów okresowych, obejmujących:

      • analizę częstotliwości pomiarów,

      • wybór metody jaką wyznaczany jest wskaźnik emisji,

      • postępowanie z wynikami „0” oraz z wynikami „nieprawdopodobnie” wysokimi,

    • metod opartych na wynikach pomiarów jednorazowych,

    • bilansów procesowych,

    • danych literaturowych (ogólny wskaźnik emisji).

    Wybór metody obliczeniowej, obok charakterystyki źródła emisji, powinien uwzględniać również aspekty praktycznego stosowania przyjętych algorytmów, w tym:

    • wybór parametru odniesienia określonego przez wskaźnik emisji (dostępność danych, łatwość w ich uzyskaniu, efektywność obliczeń),

    • możliwość podziału okresu rozliczeniowego na dowolne podokresy,

    • określenie emisji w warunkach normalnej pracy instalacji i warunkach odbiegających od normalnych,

    • określenie emisji towarzyszących przygotowaniu instalacji do remontu.

    Uzupełnieniem ww. kryteriów jest ogólna zasada zapewnienia maksimum wiarygodności wyników obliczeń przy danych jakie są dostępne dla danego źródła. Poniżej przedstawiamy przykład obliczeń emisji wykonanych w oparciu o dwa różne algorytmy.

    Przykład: W ramach instalacji eksploatowany jest kocioł opalany gazem ziemnym, dla którego prowadzący dysponuje wynikami 6 pomiarów emisji:

    Nr serii pomiarowej

    Wyniki pomiarów emisji [kg/h]

    NOx (w przeliczeniu na NO2)

    SO2

    CO2

    1

    0,326

    0

    508,8

    2

    0,562

    0

    819,1

    3

    0,452

    0

    614,2

    4

    0,464

    0

    643,8

    5

    0,309

    0,0116

    434,6

    6

    0,752

    0,0250

    1 169,6

    Średnia

    0,478

    0,0061

    698,4

    Wyniki pomiarów emisji tlenków azotu oraz dwutlenku węgla wskazują, że pomiary wykonywano przy znacznie różniących się obciążeniach kotła. Iloraz minimalnej emisji NOX i średniej wynosi 0,65. Iloraz emisji maksymalnej i średniej wynosi 1,57.

    Przyjmując jako podstawę obliczeń emisji rocznej tlenków azotu średnią arytmetyczną z pomiarów równą 0,478 kg/h oraz czas pracy kotła wynoszący dla analizowanego przykładu 6 389 h/rok, emisja NOX wyniesie w skali roku 3 054 kg.

    Drugi algorytm obliczeniowy uwzględnia zmienność obciążeń kotła, odnosząc emisję tlenków azotu do emisji dwutlenku węgla (pochodnej ilości spalanego paliwa). Wskaźniki emisji wyrażone jako kgNOx/kgCO2 przyjmują następujące wartości:

    Nr serii pomiarowej

    Wskaźnik emisji NOx (w przeliczeniu na NO2) odniesionej do emisji CO2 [kg/kg]

    1

    0,000641

    2

    0,000686

    3

    0,000736

    4

    0,000721

    5

    0,000711

    6

    0,000643

    Średnia

    0,000690

    Iloraz maksymalnego wskaźnika emisji NOX/CO2 i wartości średniej wynosi 0,93. Iloraz wartości minimalnej i średniej wynosi 1,07.

    Przyjmując jako podstawę obliczeń emisji rocznej tlenków azotu średnią arytmetyczną z obliczonych wskaźników równą 0,000690 kg/kg oraz roczną emisję CO2 wynoszącą dla analizowanego przykładu 2 492,725 Mg/rok, emisja tlenków azotu wyniesie w skali roku 1 720 kg, co jest znacząco różne od wielkości obliczonej metodą średniej arytmetycznej ze zmierzonych wartości emisji godzinowych, wynoszącej 3 054 kg.

     W kolejnych zakładkach działu Obliczenia emisji przedstawiamy metody obliczeniowe i wskaźniki emisji dla różnych rodzajów procesów. Ze względu na obszerność materiałów poświęconych emisji niezorganizowanej i bilansom LZO (VOC), dziedziny te omówiliśmy w odrębnych działach.

    Aktualności
    • 01
      październik
      Zapraszamy na IX edycję konferencji PPLNG i bioLNG, która odbędzie się już 6–7 października 2025 w Gdyni. Wydarzenie nie tylko wskazuje kierunki rozwoju rynku paliw gazowych, ale także praktyczne rozwiązania możliwe do wdrożenia już dziś, w tym w zakresie: - zastosowania LNG i bioLNG na morzu i na drogach - energii chłodu z regazyfikacji LNG - innowacyjnych projektów biometanowych Konferencja to okazja do zdobycia eksperckiej wiedzy, wymiany doświadczeń oraz nawiązania kontaktów z przedstawicielami branży energetycznej, transportowej, instytucji publicznych i środowiska naukowego. Szczegółowe informacje dostępne są na stronie: https://wszystkooemisjach.pl/612/konferencja-pplng-i-biolng-67-pazdziernika-2025-w-gdyni
    • 28
      sierpień
      Artykuły z omówieniem systemu opłat za emisję substancji do powietrza zaktualizowaliśmy o stawki na rok 2026. Strony są dostępne pod adresami: - https://wszystkooemisjach.pl/43/zmiany-stawek-oplat - https://wszystkooemisjach.pl/152/stawki-oplat-za-korzystanie-ze-srodowiska Stawki opłat za emisję w roku 2026 będą wyższe względem roku 2025 średnio o 3,6% (zgodnie z wymaganiem Prawa ochrony środowiska i rocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych GUS za rok 2024). Podstawę stawek opłat dla roku 2026 stanowi Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 6 sierpnia 2025 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2026 (M. P. poz. 769). Zasady stosowania stawek opłat nie ulegają zmianie i są w dalszym ciągu określone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. poz. 2490).
    • 27
      sierpień
      Zapraszamy na 7. edycję konferencji Biomasa i paliwa alternatywne w ciepłownictwie, która odbędzie się 9-10 października w Janowie Podlaskim. Konferencja zgromadzi przedstawicieli przedsiębiorstw ciepłowniczych, firm energetycznych i sektora odpadowego, producentów biomasy oraz dostawców technologii dla ciepłownictwa. Na tegorocznej edycji Konferencji zostaną poruszone między innymi następujące tematy: - Biomasa w strategii energetycznej Polski 2030-2040 - Wykorzystanie biomasy i paliw odpadowych w ciepłownictwie - Nowe paliwa biomasowe (rynkowe trendy) - Dostępne programy i fundusze wspierające modernizację ciepłownictwa
    NEWSLETTER:
    Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach zapisz się
     
    Szkolenie 2025 Bilans LZO
    Szkolenie 2025 Rozprzestrzenianie zanieczyszczeń powietrza
    Katalizatory do redukcji LZO - Katalizator Grupa PONER
    obliczenia śladu węglowego
    Konferencja LNG i bioLNG 6-7.10.2025 Gdynia
    Operat FB

    Zobacz komunikaty KE / JRC / UE-BRITE (IPPC Bureau) / INCITE / Rada Unii Europejskiej / Rada Europejska / US EPA / EEA / NIK / ETO / GDOŚ / GIOŚ / WIOŚ / IOŚ / MKiŚ:

    Rada Unii Europejskiej: Rada zatwierdza wnioski dotyczące stosowania zachęt podatkowych w celu wspierania czystych technologii i przemysłu (10.10.2025)

    EU-BRITE: The Kick-off Meeting for the drawing up of the best available techniques reference document for Landfills (LAN BREF) took place as a hybrid meeting from 6 to 9 October 2025 (10.10.2025)

    WIOŚ w Rzeszowie: Działania kontrolne WIOŚ w związku ze zgłoszeniem zanieczyszczenia powietrza z instalacji do przetopu wtórnego aluminium w Nowej Dębie (9.10.2025)

    WIOŚ w Warszawie: ćwiczenia w zakładzie o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej w Mościskach (9.10.2025)

    JRC: Podaż i popyt na biomasę w UE w latach 2012–2022 (9.10.2025)

    JRC: Unprecedented Amazon fires in 2024 fuel record CO₂ emissions (8.10.2525)

    KOBiZE: Wyłączenie dotychczasowego interfejsu Rejestru Unii (8.10.2025)

    KOBiZE: Wywiad Roberta Jeszke dla Business Insider Polska na temat potencjalnych skutków i uwarunkowań związanych z wprowadzaniem nowego systemu ETS2 (6.10.2025)

    Instrat: Czwarty odczyt Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki IDPG – za I półrocze 2025 r. (6.10.2025)

    JRC: Who is "energy poor" in the EU? (6.10.2025)

    JRC: Global anthropogenic emissions (CAMS-GLOB-ANT) for the Copernicus Atmosphere Monitoring Service simulations of air quality forecasts and reanalyses (6.10.2025)

    JRC: Gospodarka o obiegu zamkniętym może ograniczyć emisję CO₂ przez przemysł ciężki nawet o 231 milionów ton rocznie (3.10.2025)

    KOBiZE: Konsultacje publiczne dotyczące CBAM (2.10.2025)

    WIOŚ w Warszawie: Ćwiczenia w zakładach o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej w Płocku (1.10.2025)

    EPA [HFC] Proposes Reforming Biden Technology Transitions Rule to Lower Costs for American Families at the Grocery Store, Make Refrigerants Affordable, Safe and Accessible Again (30.9.2025)

    EPA [transport] Rings the Alarm on California’s Latest Questionable Attempt to Impose EV Mandates (30.9.2025)

    EPA [pożar magazynu energii – prace porządkowe po pożarze] Oversees Largest Lithium-Ion Battery Cleanup in Agency History at Moss Landing (29.9.2025)

    EEA: Europe's environment 2025 (29.9.2025)

    U.S. EPA [energetyka] Administrator Zeldin Announces Actions to Unleash American Energy at National Energy Dominance Council’s Advancing America’s Beautiful Clean Coal Event (29.9.2025)

    Rada Unii Europejskiej: CBAM – Rada zatwierdza uproszczenie instrumentu zapobiegającego ucieczce emisji (29.9.2025)

    MKiŚ: Polska i Norwegia chcą współpracować przy technologiach CCUS (26.9.2025)

    KOBiZE: Kongres Nowej Mobilności w Katowicach: okrągły stół ws. ETS2 (26.09.2025)

    JRC: Wpływ przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym w sektorze cementu i betonu w UE na środowisko i gospodarkę społeczną (24.9.2025)

    JRC: Wpływ przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym w sektorze aluminium w UE na środowisko i gospodarkę społeczną (24.9.2025)

    JRC: Wpływ przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym w sektorze stalowym UE na środowisko i gospodarkę społeczną (24.9.2025)

    JRC: Wpływ przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym w sektorze tworzyw sztucznych w UE na środowisko i gospodarkę społeczną (24.9.2025)

    JRC: Dekarbonizacja europejskiego transportu ciężkiego (24.9.2025)

    NIK: Polskim kopalniom grożą miliardowe kary za emisje metanu (23.9.2025)

    EEA: Emission trends of the main air pollutants in EU-27 between 2005 and 2023, presented as a percentage of their level in 2005 (23.9.2025)

    EEA: Emission reductions of the main air pollutants by EU Member State in 2023 compared to 2005 levels (23.9.2025)

    EPA [Halon-1301] Seeks Information to Safeguard a Critical Aviation Fire Suppression Agent from Needless Destruction (23.9.2025)

    GIOŚ: Upowszechnianie i ułatwianie dostępu do informacji o jakości powietrza w Polsce poprzez utworzenie nowego Portalu „Jakość Powietrza” (19.9.2025)

    KOBiZE: Stanowisko w sprawie nowelizacji rozporządzenia Europejskiego Prawa o Klimacie z lipca 2025 r. (17.09.2025)

    Zobacz bieżące artykuły w Atmospheric Environment:

    Effects of different aerosol types on surface UV radiation in the 21st century

    Passive sampling of atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons by silicone wristbands during wildland fires

    Emission estimates of ozone-depleting hydrochlorofluorocarbons for China inferred from new observations and inverse modeling

    Characteristics, influencing factors, and risk assessment of indoor dustfall microplastics: Emphasizing the elevated risks of fragmented forms

    Modelled air pollution levels in the UK from 2003 to 2019

    Zobacz EUR-Lex:

    Sprostowanie do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (8.10.2025)

    P9_TA(2024)0319 – Jakość powietrza i czystsze powietrze dla Europy – Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 24 kwietnia 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (17.9.2025)

    Decyzja Komisji z dnia 12 września 2025 r. w sprawie zlecenia centralnemu administratorowi wprowadzenia do rejestru Unii zmian w tabelach krajowego rozdziału uprawnień do emisji lotniczych państw członkowskich w celu uwzględnienia wykorzystania kwalifikujących się paliw lotniczych w 2024 r. (16.9.2025)

    Decyzja wykonawcza Komisji UE 2025/1786 z dnia 9 września 2025 r. w sprawie publikacji wykazu podającego niektóre poziomy emisji CO2 przypadające na producenta oraz średnie indywidualne poziomy emisji CO2 wszystkich nowych pojazdów ciężkich zarejestrowanych w Unii na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2019/1242 na okres sprawozdawczy roku 2023 (11.9.2025)

    Sektory energochłonne – Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie sektorów energochłonnych 2025/2536 RSP (9.9.2025)

    Zmiana dyrektyw UE 2022/2464 i UE 2024/1760 w odniesieniu do dat, od których państwa członkowskie mają stosować niektóre wymogi dotyczące sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i niektóre wymogi w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju – Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego dyrektywy UE 2022/2464 i UE 2024/1760 w odniesieniu do dat, od których państwa członkowskie mają stosować niektóre wymogi dotyczące sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i niektóre wymogi w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (9.9.2025)

    Rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2025/1706 z dnia 25 lipca 2025 r. ustanawiające zasady, procedury i metodyki badań dotyczące stosowania rozporządzenia UE 2024/1257 w odniesieniu do homologacji typu pojazdów kategorii M1 i N1 w zakresie emisji spalin i emisji par oraz zmieniające rozporządzenie wykonawcze UE 2020/683 (5.9.2025)